Không đơn thuần là một loại tiền mã hóa mà Bitcoin còn là biểu tượng của sự đột phá trong hệ thống tài chính toàn cầu. Cho phép mọi người giao dịch trực tiếp với nhau mà không thông qua bên thứ 3 với sự minh bạch cùng độ bảo mật cao và nguồn cung hữu hạn đã tạo ra sức hút cho đồng tiền điện tử lớn nhất thế giới này. Tuy nhiên, yếu tố tạo nên sức mạnh bền vững của đồng tiền quyền lực đó đó chính là cơ chế hoạt động BTC. Hãy cùng Bitreviews khám phá về cách thức vận hành của Bitcoin khiến nó trở thành tài sản số được ưa chuộng nhất hiện nay nhé!
Bitcoin ra đời năm nào? Nó được tạo ra thế nào?
Tiền kỹ thuật số Bitcoin được nhắc đến trong bản công bố White Paper của Satoshi Nakamoto năm 2008. Đến ngày 9 tháng 1 năm 2009 thì Bitcoin được chính thức ra mắt khi Satoshi khai thác Genesis Block. Giao dịch Bitcoin đầu tiên được thực hiện vào ngày 12/1/2009 khi Satoshi Nakamoto gửi 10 Bitcoin cho nhà mật mã học Hal Finney. Đồng tiền này vận hành trên blockchain phi tập trung với mục tiêu mang đến hệ thống tiền tệ không chịu sự kiểm soát của ngân hàng trung ương và chính phủ. Là phương thức thanh toán được ưa chuộng cho các giao dịch P2P nhanh chóng, chi phí thấp và an toàn.
Sự ra đời của tiền ảo Bitcoin như một giải pháp thay thế cho hệ thống tài chính truyền thống sau cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu ở năm 2008. Nó đáp ứng nhu cầu của người dùng về một loại tiền tệ minh bạch, không chịu sự kiểm soát và khắc phục những hạn chế của hệ thống tài chính lúc bấy giờ. Nổi bật với tính phi tập trung khi không chịu kiểm soát của bên thứ 3 đảm bảo sự minh bạch và quyền riêng tư khi giao dịch. Mọi giao dịch đều được ghi lại trên cuốn sổ cái blockchain mà mọi người tham gia mạng lưới đều có thể xem được.
So với hoạt động chuyển tiền quốc tế qua các ngân hàng thì việc giao dịch bằng Bitcoin nhanh chóng, tiện lợi chỉ mất vài phút ở mọi nơi trên toàn với chi phí cực kỳ thấp.
Không chỉ là phương tiện thanh toán được ưa chuộng mà Bitcoin còn là kho lưu trữ giá trị trong thời kỳ lạm phát. Đồng thời là phương thức đầu tư hấp dẫn sinh lời lớn theo thời gian. Kể từ khi ra mắt đến nay thì giá trị của Bitcoin đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ từ 0 USD lên tới 105.300 USD (dữ liệu Coinmarketcap ngày 3/6/2025). Khác với tiền fiat thì Bitcoin không thể bị làm giả, rất bền vững với độ bảo mật cao. Với tổng cung hữu hạn và những ưu thế nổi trội khiến cho Bitcoin trở thành đồng tiền mã hóa có giá trị lớn nhất. Độ quý hiếm của Bitcoin được ví như “vàng kỹ thuật số” và được giới tài phiệt coi là tài sản thực sự.
Tổng số Bitcoin trên thế giới được giới hạn ở mức 21 triệu BTC và không có ai thể thay đổi được con số này kể cả nhà sáng lập. Tính đến tháng 4 năm 2025 có khoảng 19,84 triệu Bitcoin đã được khai thác, còn lại 1,15 triệu Bitcoin chưa được khai thác. Với cơ chế halving thì phần thưởng khối sẽ giảm 1 nửa diễn ra 4 năm một lần thì dự kiến số lượng Bitcoin được đào hết vào năm 2140. Bitcoin mới được tạo ra thông qua hoạt động khai thác khi hệ thống máy tính phân tán ở khắp mọi nơi sẽ tham gia vào giải quyết bài toán mã hóa để xác thực giao dịch và tạo ra các khối mới trong chuỗi. Những người tham gia vào quá trình này là thợ đào và họ sẽ nhận được phần thưởng là Bitcoin cho mối khối mới được tạo.
Cơ chế hoạt động BTC như thế nào?
Đồng tiền điện tử Bitcoin (BTC) vận hành trên mạng lưới blockchain phi tập trung khi các dữ liệu được phân tán ở nhiều nút trên mạng. Điều này nhằm đảm bảo tính bền vững cho Bitcoin khi xảy ra sự cố ở một nút nào đó thì dữ liệu vẫn được lưu trữ và truyền tải bởi các nút khác trên mạng. Áp dụng cơ chế đồng thuận PoW để xác nhận các giao dịch trên mạng, tìm ra khối mới để đưa vào blockchain đồng thời tạo ra Bitcoin lưu thông trên thị trường.
Quá trình khai thác Bitcoin hay chính là cách thức vận hành của đồng tiền mã hóa này. Khi hàng nghìn máy đào sẽ tham gia vào quá trình này sử dụng sức mạnh tính toán của mình để giải một bài toán mã hóa phức tạp. Quá trình này diễn ra nhằm xác minh các giao dịch là hợp lệ và ngăn chặn hành vi gian lận. Nhờ cơ chế PoW và thuật toán SHA-256 khiến cho việc tấn công mạng lưới Bitcoin là điều không khả thi giúp đảm bảo sự an toàn cho Bitcoin.
Nếu thợ đào tìm ra một khối mới thì sẽ nhận được một lượng BTC nhất định. Giao dịch được xác thực và khối mới sẽ được thêm vào blockchain vĩnh viễn. Với công nghệ mật mã học khi các dữ liệu được mã hóa dưới dạng các ký tự máy tính có thể đọc được nhằm đảm đảm bảo an toàn. Mỗi giao dịch Bitcoin sẽ được chứa trong khối mã hóa được gắn kết với các khối trước đó trong chuỗi giao dịch tạo thành blockchain. Nhờ đó giúp dữ liệu không bị sửa đổi và bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.
Blockchain được coi là cuốn sổ cái kỹ thuật số công khai nơi mọi giao dịch Bitcoin được ghi lại một cách minh bạch. Tất cả những người tham gia vào mạng lưới Bitcoin đều có thể thấy và theo dõi dữ liệu. Trong mỗi khối chứa hàng trăm giao dịch được gắn kết với các khối trước tạo thành chuỗi bất biến. Khi một giao dịch diễn ra trên mạng thì nó sẽ trải qua quá trình xác thực từ các nút trên hệ thống. Các nodes này sẽ kiểm tra tính hợp lệ của giao dịch. Nếu giao dịch được xác thực và khối mới tạo ra thì dữ liệu mới có thể thêm vào chuỗi khối.
Không chỉ là đồng tiền đầu tiên đặt nền móng cho ngành tài chính số mà nó còn có độ bảo mật cao khi quá trình xuất hiện và phân phối Bitcoin ngẫu nhiên theo thuật toán. Hoạt động trên mạng ngang hàng (P2P) không có máy chủ trung tâm giúp Bitcoin chống kiểm duyệt, vận hành 24/7. Giá trị của Bitcoin được xác định dựa trên quy luật cung cấp. Khi nguồn cung hữu hạn cùng cơ chế halving khiến giá trị của Bitcoin bị đẩy lên cao. Do điều này làm giảm tốc độ khai thác và tăng tính khan hiếm của BTC trên thị trường theo thời gian.
Điều gì làm nên sức mạnh cho đồng tiền ảo Bitcoin?
Qua việc tìm hiểu về cơ chế hoạt động BTC giúp những nhà đầu tư mới tham gia thị trường có thể nhìn nhận rõ hơn về bản chất của Bitcoin khi không chỉ là một tài sản kỹ thuật số mà nó còn đại diện sự đột phá về công nghệ trong lĩnh vực tài chính. Với độ bảo mật cao, không phụ thuộc vào bên thứ 3 mà vẫn đảm bảo các giao dịch diễn ra trên mạng rất minh bạch. Nhờ sự phát triển của blockchain cùng áp dụng cơ chế đồng thuận PoW và hệ thái mở rộng thì Bitcoin đang trên bước đường khẳng định vị thế đồng tiền số 1 trên toàn cầu, không thể bị làm giả và luôn luôn vận hành.
Sở dĩ, Bitcoin trở thành đồng tiền quyền lực nhất đại diện cho sức mạnh mà bất kỳ ai cũng muốn nắm giữ không chỉ bởi cơ chế vận hành đặc biệt hay mạng lưới an toàn bậc nhất mà còn đến từ nhiều yếu tố khác. Được mệnh danh là “vàng kỹ thuật số” bởi Bitcoin có độ quý hiếm cao do tổng cung hữu hạn. Bitcoin rất bền vững và khó có thể phá hủy được do cần sử dụng máy tính lượng tử công suất 317 triệu qubit mỗi giờ trong khi công suất của máy tính mạnh nhất hiện nay chỉ là 127 qubit. Tương tự vàng, Bitcoin có thể chia nhỏ thành 100 triệu phần để tiện cho việc giao dịch hoặc lưu trữ. Hơn nữa, Bitcoin còn có nhiều ưu điểm nổi trội như dễ dàng mang theo và xác minh tính xác thực.
Được đánh giá là loại tài sản đầu tư có hiệu suất tốt nhất với tính thanh khoản cao nên mọi người dùng trên thế giới đều có thể tiếp cận dễ dàng. Giao dịch nhanh chóng với chi phí cực thấp và độ bảo mật cao. Bitcoin là kênh đầu tư tiềm năng và hấp dẫn cho những người muốn tìm kiếm lợi nhuận trong ngắn hạn hoặc lưu trữ trong dài hạn. Khác với các hình thức đầu tư truyền thống thì việc đầu tư vào Bitcoin không bị lạm phát. Với sự phát triển của thị trường crypto hiện nay thì Bitcoin ngày càng được nhiều nhà đầu tư ưa chuộng hơn.
Tới đây, những người mới tham gia vào thị trường tiền mã hóa có thể hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động BTC để tự tin đầu tư, giao dịch trong kỷ nguyên số hiện nay. Mặc dù có nhiều ưu thế nổi trội tuy nhiên khi đầu tư vào tiền ảo Bitcoin thì nhà đầu tư cần trang bị đầy đủ các kiến thức, kỹ năng giao dịch và update tin tức thường xuyên cùng quản lý vốn hiệu quả.
